Toeong Sŏngchŏl

Toeong Sŏngchŏl (Seongcheol; 1912–1993) – koreański mistrz sŏn, który wywarł duży wpływ na kształt koreańskiego sŏnu po II wojnie światowej. Nazywano go „żywym Buddą” ze względu na ascetyczny styl życia oraz wysoko cenione nauki. Był zwolennikiem medytacji hwadu z jednym podstawowym konganem („jest wiele metod, ale najszybszą jest medytacja, a najszybszą z nich jest hwadu”*). Studiowanie wielu konganów uważał za sprzeczne z prawdziwą medytacją. Jego zdaniem dopiero wtedy, gdy jest się w stanie medytować z jednym konganem w sposób ciągły, bez przerwy, w stanie jawy, następnie w stanie snu, a w końcu w głębokim śnie, osiąga się stan, w którym oświecenie staje się możliwe. Polemizował z naukami Pojo Chinula o „nagłym oświeceniu i stopniowej praktyce”, odwoływał się natomiast do nauczania Taego Poŭ.

Sŏngchŏl urodził się w prowincji Gyeongsang w rodzinie konfucjańskiego uczonego, jednak wcześnie związał się z buddyzmem sŏn. Po kilku latach medytowania jako świecki praktykujący, m.in. w klasztorach Daewonsa i Haeinsa, w 1937 roku przyjął święcenia mnisie. Podczas II wojny światowej prowadził intensywną praktykę medytacyjną. W 1947 roku założył w Bongamsa wspólnotę intensywnej praktyki, która wzorowała się na pierwotnej sandze Buddy Siakjamuniego. Celem było przywrócenie oryginalnego charakteru koreańskiego sŏn, który miał zostać wypaczony przez japońskich okupantów. W ramach tego stowarzyszenia wypracowano zasady, które do dziś określają kształt buddyzmu koreańskiego, a mnisi, którzy byli członkami tej wspólnoty, w kolejnych dziesięcioleciach odgrywali ważną rolę w Szkole Czogje.

Po wybuchu wojny koreańskiej w 1950 roku Sŏngchŏl wędrował po całym kraju, uczestnicząc w klasztornych odosobnieniach. Później jako miejsce stałej praktyki wybrał grotę Cheonjegul (w dolinie przed klasztorem Anjeongsa w prowincji Gyeongsang). Dokonywał się w tym czasie – wspierany przez prezydenta Syngmana Rhee – proces oczyszczania buddyzmu koreańskiego z naleciałości japońskich, w szczególności powrót do zasady celibatu mnichów. Sŏngchŏl opowiadał się za tym kierunkiem działań, ale jego propozycje szły jeszcze dalej: postulował, by mnisi całkowicie zrezygnowali z dóbr doczesnych, prowadzili wędrowne życie i utrzymywali się wyłącznie z żebractwa. Ostrzegał jednocześnie, że w przeciwnym razie próby oczyszczania buddyzmu doprowadzą jedynie do konfliktu o świątynie i zasoby pomiędzy mnichami celibatycznymi a żonatymi (ta prognoza okazała się trafna).

W 1955 roku, w wieku 43 lat, został powołany na stanowisko opata Haeinsa, ale rozczarowany kierunkiem reform Szkoły Czogje udał się do pustelni Seongjeonam przy klasztorze Pagyesa (prowincja Gyeongsang), gdzie spędził w ścisłym odosobnieniu 10 lat. Wykorzystał ten czas na samodzielne studia, obejmujące poza buddyzmem także nauki ścisłe oraz biologiczne.

W 1967 roku przez 100 dni wygłaszał w Haeinsa dla mnichów i świeckich mowy (słynne „100-dniowe mowy Dharmy”; zostały wydane w dwutomowym zbiorze Baegil Beommun), w których akcentował konieczność poszukiwania środkowej ścieżki pomiędzy medytacją a studiami doktrynalnymi.

W latach 70. Sŏngchŏl, cieszący się reputacją „żywego Buddy”, przyczynił się do przywrócenia autorytetu buddyzmu, a w konsekwencji do ograniczenia nacisków i represji, którym byli poddawani mnisi niestosujący się do zasad narzucanych przez władze państwowe. W 1981 roku, w wieku 69 lat, został wybrany siódmym Patriarchą Szkoły Czogje Buddyzmu Koreańskiego. Pomimo piastowania tej funkcji nie opuszczał swojej siedziby w górach. Dziesięć lat później został ponownie powołany na to stanowisko. Powrócił wtedy do Haeinsa, gdzie przebywał w odosobnieniu aż do śmierci w 1993 roku.

Pozostawił po sobie jedenaście tomów zawierających jego mowy oraz trzydzieści siedem z tłumaczeniami tekstów klasyków czan/zen, które nie były wcześniej znane szerokiej publiczności.



*Toeong Sŏngchŏl wyróżniał 5 poziomów urzeczywistnienia:

1) W stanie jawy, jeden umysł (hangul 동정일여, hanja 動靜一如): stan, w którym praktykujący może medytować nad hwadu (konganem) bez przerwy przez cały dzień, nawet w czasie myślenia czy prowadzenia rozmów.

2) W stanie snu, jeden umysł (hangul 몽중일여, hanja 夢中一如): stan, w którym praktykujący może stale medytować nad hwadu (konganem) w czasie snu.

3) W głębokim śnie, jeden umysł (hangul 숙면일여, hanja 熟眠一如 ): stan opisany powyżej, w którym praktykujący może medytować nad hwadu (konganem) bez przerwy nawet w czasie najgłębszego snu.

4) W śmierci osiągnij życie (hangul 사중득활, hanja 死中得活): przejście od poprzedniego stanu, w którym wszystkie myśli są przejmowane przez hwadu (dlatego praktykujący staje się mentalnie „martwy”) do momentu osiągnięcia oświecenia, czyli „życia”.

5) Wielka, okrągła, podobna do lustra mądrość (hangul 대원경지, hanja 大圓鏡智): stan doskonałego oświecenia: jest to wielka wewnętrzna mądrość ujawniająca się w momencie oświecenia, którą można opisać przez analogię do czystego lustra. Ostateczny stan, w którym praktykujący traci poczucie jaźni, zostaje wyzwolony ze swojej karmy, a tym samym ze wszystkich przyszłych odrodzeń.