Wiersze oświecenia
1.
Pod moimi stopami błękitne niebo,
ponad głową ziemia.
2.
Pod moimi stopami błękitne niebo, ponad głową ziemia.
Pierwotnie nie ma wnętrza, zewnętrza ani pomiędzy.
Człowiek bez nóg chodzi, a niewidomy widzi.
Północna góra odpowiada południowej górze bez słów.
3.
Gdy rozpalałem ogień w kuchni, moje oczy nagle stały się jasne.
To oczywiste, że ścieżka prowadząca tutaj jest wynikiem karmicznych powiązań.
Jeśli ktoś zapyta, dlaczego Bodhidharma przybył z Zachodu,
odpowiem: odgłos źródła pod kamieniem nigdy nie jest mokry.
Psy we wsi nieufnie szczekają na mnie,
sroki skrzeczą, jakby ze mnie drwiły.
Wiecznie świecący jasny księżyc, który jest umysłem,
w jednej chwili wymiótł wiatr ze świata.
Tłum. z jęz. ang.: Leszek Wojas
Komentarz
Hanam Chungwŏn napisał każdy z powyższych trzech wierszy po kolejnym doświadczeniu oświecenia. Pierwsze przeżył w 1899 r., po przeczytaniu fragmentu Tajników kultywowania umysłu Pojo Chinula (1158–1210):
Jeśli chcą podążać ścieżką Buddy, lecz uparcie trzymają się swoich wyobrażeń, że Budda jest poza umysłem lub Dharma – poza naturą, to choćby przebyli kalpy tak liczne jak pyłki kurzu, palili swoje ciała, parzyli ramiona, miażdżyli kości odsłaniając szpik albo kopiowali sutry własną krwią, nigdy nie kładli się spać, jedli tylko jeden posiłek dziennie o godzinie Zająca (5-7 rano) czy nawet studiowali całą Tripitakę i kultywowali wszelkiego rodzaju praktyki ascetyczne, to wszystkie wysiłki są jak próba przyrządzenia ryżu przez gotowanie piasku – jedynie zwiększy ich udrękę.
Nauczanie Pojo Chinula do końca życia miało dla Hanama kluczowe znaczenie.
Drugie doświadczenie oświecenia przyszło kilka lat później, kiedy usłyszał od swojego najważniejszego nauczyciela Kyŏnghŏ Sŏngu (1849–1912) fragment Sutry Diamentowej:
Gdy ktoś widzi wszystkie formy jako nie-formy, wtedy może bezpośrednio zobaczyć Tathagatę.
Hanam po usłyszeniu tych słów miał poczuć, że cały wszechświat można ogarnąć jednym spojrzeniem i że wszystko, co można usłyszeć lub zobaczyć, nie było niczym innym, jak nim samym.
Trzecie i ostateczne oświecenie miało miejsce w 1912 r., gdy rozpalał ogień na górze Myohyang.
Doświadczenie oświecenia Hanama Chungwŏna ulegało pogłębieniu na przestrzeni lat. O nagłym przebudzeniu i stopniowej kultywacji nauczał Pojo Chinul w Tajnikach kultywowania umysłu.