Wielkie Wątpienie


Jeden z trzech niezbędnych warunków (jedna z trzech esencji) w praktyce hwadu (chiń. hua-t’ou). Mistrz Gaofeng Yuanmiao (1238–1295) w swoim nauczaniu zawartym w Chanyao podkreślał, że uczeń praktykujący hwadu musi posiadać wielką wiarę, wielką determinację i wielkie wątpienie. Kultywowanie (rozwijanie) wątpienia jest przy tym zasadniczym i kluczowym elementem praktyki hua-t’ou. Jeśli nie rozwijamy wątpienia, mówi się, że medytujemy nad „martwymi słowami”, badając jedynie ich konceptualne znaczenie, w przeciwieństwie do medytacji nad „żywymi słowami”. Dahui Zonggao (1089–1163) uważał wątpliwość za fundament medytacji hua-t’ou, za jej początek i koniec. W miarę kontynuowania praktyki wątpliwość zaczyna nabierać własnej dynamiki, pojawia się spontanicznie, a rozpraszające myśli tracą swoją moc i ostatecznie całkowicie znikają. Gdy wątpliwość rośnie i staje się coraz potężniejsza, zaczyna nas całkowicie przepełniać, aż nie ma niczego poza wielką wątpliwością, której towarzyszy wielka energia. Ostatecznie, cała nasza wątpliwość zostaje rozbita w jednym momencie przebudzenia. Istnieje powiedzenie o medytacji hua-t’ou: „Mała wątpliwość – małe przebudzenie. Wielka wątpliwość – wielkie przebudzenie. Brak wątpliwości – brak przebudzenia”.