Nasza intencja:
niech dźwięk tego dzwonu
rozprzestrzenia się w całym wszechświecie,
niech rozjaśni piekło ciemnego metalu,
niech ulży trzem krainom cierpienia, niech unicestwi piekło mieczy
i przywiedzie wszystkie istoty do oświecenia.
Hołd świetlistemu, współczującemu, świętemu mistrzowi,
wielkiemu Wajroczanie, Buddzie Światła.
Teraz objaśniamy złoty tekst z jadeitowego zwoju,
otwieramy skrzynię wysadzaną klejnotami.
Wszystkie cząstki kurzu przenikają się wzajemnie.
Chwila po chwili, wszystkie się ze sobą łączą.
Sto milionów dziewięćdziesiąt pięć tysięcy czterdzieści osiem słów
składa się na całkowite nauczanie Jednego Wozu.
Chwała Wielkiemu Nieskończonemu Buddzie,
twórcy Sutry Awatamsaka (Hła Jen):
na–mu de–bang–głang bul hła–om gjong
(trzy razy)
Pierwszy wiersz:
Jeśli chcesz w pełni zrozumieć wszystkich Buddów
przeszłości, teraźniejszości i przyszłości,
powinieneś postrzegać naturę wszechświata
jako stworzoną tylko przez umysł.
Mantra unicestwienia piekła:
na–mu a–ta szi–dżi–nam
sam–jak sam–mo–ta gu–czi–nam
om a–dża–na ba–ba dżi–ri dżi–ri hum
(trzy razy)
Ślubujemy przez całe życie utrzymywać nasze umysły,
bez rozkojarzenia, przy Buddzie Amitabie,
Buddzie nieskończonego czasu i nieograniczonej przestrzeni.
Najwyższy umysł jest nierozerwalnie połączony z Jego jadeitową jasnością.
Żadna myśl nigdy nie wyłania się z Jego złotej postaci.
Trzymając malę, postrzegamy wszechświat
jako tkaninę, której osnową jest pustka,
łącząca wszystkie zjawiska.
Wajroczana jest wszędzie, wszystko jest takie samo.
Postrzeż i osiągnij Buddę Amitabę, Buddę Zachodu.
Stań się jednością z Wielkim Mistrzem Zachodu,
Buddą właśnie-tak-jak-to, Buddą nieskończonego życia.
Stań się Buddą nieskończonego czasu i nieograniczonej przestrzeni.
Namu Amitabul
(siedem razy)
Błękitne góry o wielu grzbietach są domem Buddy.
Rozległy ocean z wieloma falami jest pałacem stałości.
Cokolwiek się pojawia, przyjmuj to bez przeszkód.
Niewielu może dostrzec czerwoną głowę żurawia,
który usiadł na sośnie.
Stań się Buddą nieskończonego czasu i nieograniczonej przestrzeni.
Namu Amitabul
Cichą nocą, kiedy siedzisz w milczeniu w górskiej świątyni,
niezmącony spokój i cisza są pierwotną naturą.
Dlaczego więc zachodni wiatr kołysze lasem?
Samotny krzyk dzikiej gęsi wypełnia niebo.
Stań się Buddą nieskończonego czasu i nieograniczonej przestrzeni.
Namu Amitabul
Ślubując szczerze i otwarcie wraz ze wszystkimi istotami świata,
wkraczając wspólnie w Ocean Wielkich Ślubowań Buddy Amitaby,
nieustannie ratując czujące istoty,
Ty i ja jednocześnie osiągamy drogę Buddy.
Stań się Buddą nieskończonego czasu i nieograniczonej przestrzeni.
Namu Amitabul
Stań się jednym z Czystą Zachodnią Krainą,
światem ostatecznego błogosławieństwa.
Trzydzieści sześć miliardów
sto dziewięćdziesiąt pięć tysięcy imion Buddy
jest tym samym imieniem.
Wielka miłość, wielkie współczucie, Budda Amitaba.
Stań się jednym z Zachodnią Czystą Krainą,
światem ostatecznego błogosławieństwa.
To ciało Buddy jest nieskończone,
ciało tego Buddy rozciąga się wzdłuż i wszerz,
ta łaskawa twarz nie ma granic.
Jego złota poświata świeci wszędzie,
przenikając cały wszechświat.
Czterdzieści osiem ślubowań, by uratować wszystkie istoty.
Nikt nie może potwierdzić ani też zaprzeczyć.
Nikt nie może potwierdzić, ponieważ Budda
jest jak niezliczone ziarna piasku w Gangesie,
albo nieskończone momenty w całym czasie,
albo niezliczone drobiny kurzu,
albo niepoliczalne źdźbła trawy.
Niezliczona liczba.
Trzysta sześćdziesiąt miliardów
sto dziewięćdziesiąt pięć tysięcy imion Buddy
jest tym samym imieniem.
Wielka miłość, wielkie współczucie, nasz pierwotny nauczyciel.
Hołd złotemu Tathagacie Buddzie Amitabie.
Stań się Buddą nieskończonego czasu i nieograniczonej przestrzeni.
Namu Amitabul
(pięć razy)
Mantra czystego pierwotnego umysłu:
om a–ri da–ra sa–ba–ha
(trzy razy)
Poranna pieśń dzwonu powstała prawdopodobnie w Chinach w XI lub XII wieku. Łączy ona nauczanie trzech tradycji buddyjskich: chińskiej szkoły huayan, opartej na Sutrze Awatamsaka (jej kontynuacją w Korei była szkoła hwaŏm, założona przez Ŭisanga), Szkoły Czystej Krainy i buddyzmu czan (kor. sŏn, jap. zen). Podstawę nauk hwaŏm stanowi Sutra Awatamsaka (Girlandowa), jedna z najważniejszych sutr mahajany, która przedstawia ideał bodhisattwy i wizję uwolnienia od cierpienia wszystkich czujących istot. W nauczaniu kładzie się nacisk na wzajemne powiązanie ze sobą wszystkich zjawisk: każde zjawisko jednostkowe zawiera w sobie wszystkie pozostałe, a wielość jest jak jedno. Szkoła Czystej Krainy akcentuje ufność w Buddę Amitabę (Budda Nieograniczonego Światła), który swoją mocą może zapewnić odrodzenie w Zachodnim Raju, Czystej Krainie, w której panują idealne warunki do praktykowania buddyzmu i osiągnięcia oświecenia. Buddyzm zen koncentruje się na praktyce medytacji, której istotą jest poznanie swojej prawdziwej natury i osiągnięcie oświecenia.
Pieśń rozpoczyna się od deklaracji naszych intencji, ujętej w formie krótkiej gāthā:
Niech dźwięk tego dzwonu
rozprzestrzenia się w całym wszechświecie,
niech rozjaśni piekło ciemnego metalu,
niech ulży trzem krainom cierpienia, niech unicestwi piekło mieczy
i przywiedzie wszystkie istoty do oświecenia.
Tę formułę powinniśmy recytować za każdym razem, gdy słyszymy bicie dzwonu. Dźwięk ten został powiązany ze ślubowaniem bodhisattwy: nasze pragnienie uwolnienia wszystkich istot od cierpienia powinno, na podobieństwo wibracji wywołanych biciem dzwonu, wypełnić wszechświat i unicestwić piekło, w którym jesteśmy uwięzieni. Gdy mury tego ciemnego królestwa pękną, przedostanie się do niego światło i wszystkie istoty osiągną oświecenie, także i my sami. Wiersz ten zarazem wyraża nasze intencje i stanowi metaforę naszej własnej praktyki.
Następnie składamy hołd Buddzie Wajroczanie (kor. Birojanabul), jednemu z pięciu buddów medytacyjnych czy też pięciu buddów mądrości (sanskr. Dhyāni-buddha; pozostali to Akszobja, Amitaba, Amoghasiddhi i Ratnasambhawa), reprezentujących pięć właściwości Buddy. Wajroczana (lub Mahawajroczana – Budda Wielkiego Oświecenia) stanowi ucieleśnienie Dharmakai; jego imię oznacza jasne i promienne słońce. Jest on także centralną postacią w Sutrze Awatamsaka (choć sam nie zabiera w niej głosu, to on potwierdza nauki przekazywane przez bodhisattwów), do której odnoszą się dalsze wersy pieśni; w tej tradycji łączony jest on z ideami pustki i współzależnego powstawania.
Otwieranie wysadzanej klejnotami skrzyni oraz rozwijanie zwojów, na których złotymi literami został zapisany tekst Sutry Awatamsaka, stanowią metafory otwierania się na oświecenie. W tym momencie przywołany zostaje jeden z kluczowych elementów jej nauk: „Wszystkie cząstki kurzu przenikają się wzajemnie. Chwila po chwili, wszystkie się ze sobą łączą”. Każda cząsteczka przenika wszystkie inne; każda chwila zawiera w sobie wszystkie inne.
Kolejnym ważnym przesłaniem sutry, które ma podstawowe znaczenie dla szkoły hwaŏm, jest przekonanie, że wszystko we wszechświecie zostało stworzone przez nasze umysły. Prawdę tę wyraża wiersz, stanowiący dosłowny cytat z Sutry Awatamsaka:
Jeśli chcesz w pełni zrozumieć wszystkich Buddów
przeszłości, teraźniejszości i przyszłości,
powinieneś postrzegać naturę wszechświata
jako stworzoną tylko przez umysł.
Kiedy sobie to uświadomimy, piekło – czyli przyczyna cierpienia – zostanie unicestwione; dlatego też w tym miejscu pojawia się mantra unicestwienia piekła. Stanowi ona ponowne przypomnienie, iż pieśń tę śpiewamy w intencji wyzwolenia wszystkich czujących istot od cierpienia.
Główną część tekstu otwiera ślubowanie, że będziemy utrzymywać nasze umysły ukierunkowane na Buddę Amitabę (kor. Amitabul), ucieleśnienie współczucia i stwórcę zachodniej Czystej Krainy. Przywoływani w tej pieśni Wajroczana i Amitaba, choć wywodzą się z różnych tradycji, zostali powiązani ze sobą ze względu na skojarzenie ze światłem oraz zdolność do prowadzenia ludzi na drodze do oświecenia. Wezwanie do ufności i oddania Buddzie Amitabie połączyło się z nauczaniem hwaŏm na temat pustki i wzajemnego powiązania ze sobą wszystkich zjawisk. Praktykując z malą widzimy świat zjawisk takim, jaki on jest, i dostrzegamy, że pustka łączy wszystko ze sobą tak samo, jak nitka łączy koraliki, które trzymamy w ręku. Kiedy powtarzamy mantrę Namu Amitabul (sanskr. Namo Amitābhāya), możemy odczuć, że każdy przesuwany przez nas koralik mali odpowiada momentowi myśli. Tym samym najwyższy umysł, który jest naszym pierwotnym umysłem, zawsze łączy się ze światłem Buddy Amitaby. W tej perspektywie nauczanie Czystej Krainy i zen nie różnią się od siebie. Aby dodatkowo to zaakcentować, mistrz Seung Sahn przetłumaczył słowo namu (sanskr. namo), które w sanskrycie znaczy „składać hołd” lub „przyjąć schronienie w”, jako „stać się” tym, czemu (lub komu) oddaję cześć. Zatem to nie Budda Amitaba ma nas poprowadzić do oświecenia, lecz fakt, że sami się nim stajemy, stapiamy się z nim. Siedmiokrotne powtórzenie mantry Namu Amitabul stanowi jednocześnie świadectwo oddania Buddzie Amitabie i praktykę zen.
Nierozerwalny związek pustki i jednostkowych zjawisk wyrażają przytoczone dalej dwa wiersze zen (w dłuższej wersji tej pieśni, śpiewanej w Korei, jest ich siedem), które powstały w Chinach w XI lub XII wieku.
Błękitne góry o wielu grzbietach są domem Buddy.
Rozległy ocean z wieloma falami jest pałacem stałości.
Cokolwiek się pojawia, przyjmuj to bez przeszkód.
Niewielu może dostrzec czerwoną głowę żurawia,
który usiadł na sośnie.
Cichą nocą, kiedy siedzisz w milczeniu w górskiej świątyni,
niezmącony spokój i cisza są pierwotną naturą.
Dlaczego więc zachodni wiatr kołysze lasem?
Samotny krzyk dzikiej gęsi wypełnia niebo.
Mają one podobną konstrukcję, przywołując na początku ideę pustki, by następnie podkreślić znaczenie pełnej świadomości chwili obecnej. Szczególnie w drugim wierszu motyw samotnego krzyku dzikiej gęsi, który wypełnia niebo, wiążący jednostkowy dźwięk wydarzający się tu i teraz z niezmierzoną pustką wiecznego nieba, niezwykle plastycznie oddaje ideę, że forma jest pustką, a pustka – formą. O urzeczywistnieniu tego przesłania świadczy przyjęcie postawy: „Cokolwiek się pojawia, przyjmuj to bez przeszkód”. Trzeci wiersz, który ma formę ślubowania, wzywa nas, byśmy wraz ze wszystkimi czującymi istotami wkroczyli w Ocean Wielkich Ślubowań Buddy Amitaby i wykorzystywali każdą sposobność do pracy na rzecz powszechnego wyzwolenia. Ostatni wers: „Ty i ja jednocześnie osiągamy drogę Buddy” (śpiewany do melodii przyjęcia Schronienia) wyraża prawdę, że „ty” i „ja” nie jesteśmy odrębni, a osiągnięcie oświecenia jest zawsze wspólnym doświadczeniem. Każdy z tych trzech wierszy kończy się uderzeniem w dzwon i powtórzeniem mantry Buddy Amitaby, które przypominają, by praktykować z pełnym oddaniem.
Końcowa część pieśni odnosi się do Czystej Krainy i postaci Buddy Amitaby, który złożył 48 ślubowań, że będzie wspierał wszystkie czujące istoty na ich drodze do oświecenia. Czysta Kraina przedstawiona jest jako raj, „świat ostatecznego błogosławieństwa”, w którym mieszkańcy mogą pod jego opieką wieść szczęśliwe życie aż do momentu wejścia w nirwanę; by tam się dostać, wystarczy z ufnością i oddaniem recytować jego imię (mantra Namu Amitabul). Jest on więc naszym wielkim nauczycielem, ucieleśnieniem Wielkiej Miłości i Wielkiego Współczucia.
Owa Czysta Zachodnia Kraina jest czasem określana mianem „krainy Buddy”. W Sutrze Awatamsaka każdy z niezliczonych Buddów włada jedną z krain. a wszystkie one przenikają się nawzajem, ponieważ istnieją w tym samym czasie i przestrzeni. Są one niezliczone jak ziarna piasku w Gangesie, drobiny kurzu, źdźbła trawy czy wreszcie chwile w nieskończoności. Jednak w istocie trzydzieści sześć – czy też trzysta sześćdziesiąt – miliardów sto dziewięćdziesiąt pięć tysięcy (czyli nieskończenie wiele i coraz więcej) imion Buddy jest w istocie jednym imieniem. Wajroczana i Amitaba, jak również wszyscy pozostali, są jednym Buddą. I – co więcej – wszyscy ci buddowie oraz ich krainy są tożsame z naszym pierwotnym umysłem.
Pieśń zamyka mantra czystego pierwotnego umysłu (om ari dara sabaha), wzywając nas, byśmy zaprzestali tworzenia zjawisk i osiągnęli oświecenie dla dobra wszystkich istot. Jak podkreślał mistrz Seung Sahn: „Wszystko zostało stworzone jedynie przez nasz umysł. Ty stworzyłeś cały ten wszechświat, ty stworzyłeś psa, kota, drzewo, Buddę i góry. Stworzyłeś słońce, księżyc i gwiazdy. Wciąż stwarzasz życie i śmierć, przychodzenie i odchodzenie, przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Wszystkie te rzeczy pochodzą z twojego umysłu”. Poznanie natury umysłu, odcięcie dyskursywnego myślenia i powrót do czystego pierwotnego umysłu niszczy przyczyny cierpienia, a tym samym unicestwia piekło.
W tekście wykorzystano:
Stanley Lombardo (Kansas Zen Center), Notes on the Morning Bell Chant (http://kansaszencenter.org/resources)
Cytat z Seung Sahna został zaczerpnięty z książki:
Seung Sahn, Kompas zen, tłum. Bon Gak (Robert Bączyk), Warszawa 2005