Seung Sahn

Biografia

Mistrz zen Seung Sahn urodził się 1 sierpnia 1927 roku jako Duk-In Lee w Sunchŏn w Korei (obecnie Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna) w rodzinie prezbiteriańskiej. Jego dzieciństwo i wczesna młodość przypadły na okres okupacji japońskiej. Uczył się w słynącym z wysokiego poziomu technikum. W 1944 roku jako nastoletni chłopiec przystąpił do ruchu oporu; wkrótce potem został schwytany przez japońską policję. Uniknął kary śmierci ze względu na młody wiek, jednak spędził cztery miesiące w więzieniu; tam też po raz pierwszy zetknął się z buddyjskimi naukami.

Seung Sahn
Seung Sahn

W 1946 roku przedostał się do amerykańskiej strefy okupacyjnej i rozpoczął studia filozofii zachodniej na uniwersytecie Dong Guk w Seulu. Jeden z jego przyjaciół, który był mnichem w górskiej świątyni, podarował mu egzemplarz Sutry Diamentowej; jej tekst stał się dla Seung Sahna inspiracją do przyjęcia buddyjskich wskazań. W 1948 roku został buddyjskim mnichem. Po złożeniu ślubowań odbył samotne studniowe odosobnienie w górach, w czasie którego jego główną praktyką było śpiewanie codziennie przez wiele godzin Wielkiej Dharani; żywił się w tym czasie jedynie igłami sosnowymi z niewielką domieszką soi. Mówi się, że w trakcie tego odosobnienia osiągnął oświecenie (urzeczywistnił swoją prawdziwą naturę). Po jego zakończeniu otrzymał inka od mistrzów sŏn Keum Bonga i Keum Oha, a w styczniu 1949 roku przekaz Dharmy od mistrza Kobonga. Wtedy otrzymał imię dharmiczne Seung Sahn, będące zarazem nazwą góry w Chinach, na której żył i praktykował Siódmy Patriarcha. Kolejne trzy lata spędził na praktyce milczenia.

W czasie wojny koreańskiej (w 1952 r.) został powołany do armii; służbę wojskową pełnił początkowo jako kapelan, a później – w stopniu kapitana – w pionie zarządzania zasobami osobowymi.

Po zakończeniu służby wojskowej w 1957 roku Seung Sahn przejął od Kobonga funkcję opata świątyni Hwagaesa (tradycja Czogje) na przedmieściach Seulu. Założył Zjednoczone Stowarzyszenie Buddyjskie, które gromadziło świeckich ludzi, stawiających sobie za cel ożywienie buddyzmu koreańskiego. Z jego inicjatywy do świątyni Hwagaesa zostały przeniesione szczątki pięciuset zmarłych Japończyków, znajdujące się wcześniej w japońskiej świątyni w Seulu; podczas powtórnego pochówku Seung Sahn przeprowadził w ich intencji specjalne ceremonie. Zyskał tym sobie duże uznanie wśród Japończyków.

W 1966 roku udał się do Tokio na zaproszenie japońskiego rządu i na prośbę rządu koreańskiego. Założył tam świątynię Hongbeop-won, w której następnie nauczał społeczność koreańsko-japońską (w Japonii mieszkało wówczas przeszło pół miliona Koreańczyków), a także prowadził wykłady z zakresu buddyzmu na uniwersytecie w Tokio. W tym czasie zapoznał się ze sposobem pracy z koanami w stylu tradycji zen rinzai. Pod koniec lat 60. założył  również świątynię w Hong Kongu.

Po sześciu latach spędzonych w Japonii Seung Sahn – słysząc o wzrastającej popularności japońskiego zenu na Zachodzie – zdecydował się w 1972 roku na wyjazd do USA, by tam propagować sŏn. Zamieszkał w Providence w stanie Rhode Island, gdzie początkowo zatrudnił się przy naprawie pralek, jednocześnie ucząc się angielskiego. Jego pierwszymi uczniami byli przede wszystkim studenci Uniwersytetu Browna. W latach 70. założył kilka ośrodków w USA, między innymi Providence Zen Center (1972 r.), Dharma Zen Center w Los Angeles (1974 r.), Chogye International Zen Center w Nowym Jorku (1975 r.) oraz Empty Gate Zen Center w Berkeley (1977 r.).

Poza nauczaniem w różnych miastach w USA odbywał także podróże misyjne na inne kontynenty. W 1978 roku przyjechał do Europy; wtedy miała miejsce jego pierwsza wizyta w Polsce (w latach 80. i 90. odwiedzał nasz kraj regularnie; ostatni raz w 1998 r., kiedy wziął udział w ceremoniach związanych z dwudziestoleciem szkoły). W 1985 roku udał się w podróż do Chińskiej Republiki Ludowej. W 1990 roku na zaproszenie Michaiła Gorbaczowa przebywał z wizytą w ZSRR. W latach 90. kilkakrotnie odwiedził Izrael, gdzie w 1999 roku został otwarty ośrodek Tel Aviv Zen Center.

W 1983 roku Seung Sahn założył Szkołę Zen Kwan Um, która stała się jedną z największych organizacji zen na świecie. Do czasu jego śmierci on i jego uczniowie założyli przeszło 100 grup zen w ponad 30 krajach. Seung Sahn był również autorem kilku książek, między innymi Strzepując popiół na Buddę, Tylko nie wiem, Kompas Zen oraz Cały świat jest jednym kwiatem.

Seung Sahn był rzecznikiem dialogu ekumenicznego. Wielokrotnie spotykał się z przedstawicielami innych religii. Przez wiele lat prowadził odosobnienia dla katolickich mnichów cystersów w opactwie Gethsemani w Kentucky. Będąc w Polsce odwiedził łódzkich franciszkanów i krakowskich kamedułów. W 1991 roku wziął też udział w ekumenicznym spotkaniu w Kolegium Ojców Jezuitów w Krakowie, w którym ze strony chrześcijańskiej uczestniczył między innymi ojciec Jan Bereza OSB.

W uznaniu dla dorobku całego życia mistrz Seung Sahn został w 2004 roku uhonorowany zaszczytnym tytułem Dae Jong Sa (Wielki Mistrz Linii Przekazu) przez władze Szkoły Czogje (The Jogye Order of Korean Buddhism), największej koreańskiej organizacji buddyjskiej. Zmarł 30 listopada 2004 roku w świątyni Hwagaesa, pierwszej, w której pełnił funkcję opata.

Tom Lowenstein w swojej książce The Vision of The Buddha (1996 r.) zaliczył Seung Sahna do grupy czterech największych współczesnych mistrzów buddyjskich, obok XIV Dalajlamy (Tenzina Gjaco), Thich Nhat Hanha i Maha Ghosanandy.

Styl nauczania

W swoim nauczaniu na Zachodzie Seung Sahn wykorzystywał tradycyjne formy koreańskiego sŏn, dostosowując je do potrzeb i możliwości zachodnich uczniów. Obok medytacji siedzącej polecał także praktykę śpiewu kido – śpiewania mantry Kwan Seum Bosal, poświęconej bodhisattwie Awalokiteśwarze. Opracował także własny system konganów, adoptując przy tym znany już na Zachodzie japoński styl rinzai zen; wykorzystał w tym celu kongany koreańskie, tradycyjne kongany czan ze zbiorów Bezbramna brama (chin. Wúménguān; jap. Mumonkan) i Zapiski Błękitnej Skały (chin. Bìyán lù; jap. Hekiganroku), a także kongany stworzone przez siebie na podstawie tekstów zaczerpniętych z tradycji taoistycznej (Tao Te Ching) oraz chrześcijańskiej, przede wszystkim wierszy Anioła Ślązaka. Teksty te zostały zebrane w zbiorze Cały świat jest jednym kwiatem.

Za ważną formę praktyki uznawał podejmowanie przez członków sangi wspólnych działań oraz integrację buddyjskich nauk z codziennym życiem. Jak sam mówił, nie jest takie ważne, by znać dobrą odpowiedź na kongan, natomiast ważne jest, w jaki sposób funkcjonuje się w życiu.

Jego nauczanie było odbierane przez uczniów jako bardzo żywe i inspirujące. Używał prostego języka. Wizytówką jego stylu są często powtarzane przezeń zwroty, jak „utrzymuj czysty umysł”, „utrzymuj umysł nie wiem”, „idź prosto nie wiem”, „tylko rób to”.

Kontrowersje

Pod koniec lat 80. zostały upublicznione informacje na temat utrzymywania przez Seung Sahna związków o charakterze seksualnym z uczennicami. W efekcie część uczniów opuściła Szkołę Zen Kwan Um. Mistrz przyznał się do złamania ślubów celibatu i odbył dwie ceremonie skruchy.

W tekście wykorzystano:

Joyce Haydock, Biography of Zen Master Seung Sahn
(https://joycehaydock.wordpress.com/biography-of-zen-master-seung-sahn)

Paweł Karpowicz, Przedmowa [w:] Strzepując popiół na Buddę. Nauki mistrza zen Seung  Sahna,
przeł. J. Szepan i A. Szoska, Warszawa 2006